baszta mała w gdańsku

Baszta Mała w Gdańsku (nieistniejąca)

/

Baszta Mała tworzyła wraz z większą Basztą Narożną południowo-zachodni narożnik średniowiecznych budowli obronnych Głównego Miasta w Gdańsku, wzniesionych w okresie krzyżackiego panowania nad miastem.

Spis treści

Młodsza siostra Baszty Narożnej

Wznoszenie Baszty Narożnej ruszyło tuż po położeniu symbolicznego kamienia węgielnego pod budowę fortyfikacji gdańskiego Prawego Miasta, co miało miejsce w dniu 26 marca 1343 r. Warto przypomnieć, że kamień węgielny pod budowę kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (Bazyliki Mariackiej) położono już 2 dni później.

Natomiast Baszta Mała powstała później – jako umocnienie muru niskiego (zewnętrznego), którego budowę rozpoczęto z kolei w 1379 r. Była niższa i cylindryczna. Cechował ją spadzisty dach.

W późniejszym okresie, po utraceniu waloru obronnego, baszta została wchłonięta przez zabudowę Dworu Miejskiego i popadła w ruinę.

Baszta Mała w Gdańsku na rycinach i obrazach

peter willer baszta mała w gdańsku

Na rycinie Petera Willera
(ok. 1687 r.)

zygmunt vogel baszta mała w gdańsku

Na obrazie Zygmunta Vogla
(ok. 1790 r.)

august lobegott randt baszta mała w gdańsku

Na akwareli Augusta Lobegotta Randta z 1856 r. – na podstawie rysunku z ok. 1820 r.

Baszta Mała nie przetrwała próby czasu. Obecnie znajdowałaby się u zbiegu ul. Bogusławskiego z ul. Ogarną.

Szymon Mamok

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

To stare miasto polsko-niemieckie, wyniosłe, uparte, przekorne, a przecie roztropne, uczciwe i wierne, wszak to była świetna perła w koronie dawnej Rzpltej. Była arcyważna placówka terytorjalna i gospodarcza dawnej Polski, jedno z głównych w niej ognisk najtęższego mieszczańskiego żywiołu niemieckiego, okazowy punkt przyjaznego zetknięcia się dwóch wielkich narodowości sąsiedzkich i pokojowego przystosowania się pracowitej, prawej, wiernopoddańczej niemczyzny do opiekuńczych rządów polskich.

Szymon Askenazy
Gdańsk a Polska (1923)

Mimo tych wszystkich łask
i dobrodziejstw Gdańsk nie był nigdy wiernym synem ojczyzny. Przeciwnie historja Gdańska, w okresie ponownej przynależności jego do Polski, to jeden szereg zatargów, nieporozumień,
a wreszcie otwartych buntów i wojny, które Rzeczpospolita musiała prowadzić z niesfornym i buntowniczym miastem. Zapytać tylko trzeba, dlaczego Gdańsk – mając rozległe przywileje, swobody i możność nieskrępowanego rozwoju – wciąż głowę hardo podnosił i myślał o zdradzie Rzeczypospolitej. Zdaje się, że jedyną przyczyną była zbyt wielka dobroć ze strony państwa i rządu. Bo przedtem w ciągu całego jarzma krzyżackiego, trzymany żelazną dłonią, nie myślał nigdy o buncie, a choćby tylko o wyraźnym nieposłuszeństwie. Dalszym powodem wszystkich zatargów i buntów było także niemieckie mieszczaństwo Gdańska. Miasto to zostając półtora wieku pod jarzmem krzyżackim, straciło swój polski nawskróś charakter. Niemcy forytowani na każdym kroku przez zakon, zaczęli tu napływać szeroką falą i osiedlać się, zmieniając jego charakter. Oni to właśnie byli duszą wszystkich niepokojów i zdrad. I mimo całego ucisku ze strony zakonu, a wielkich swobód od Polski, ta garstka ciążyła zawsze do Niemców.

Franciszek Klein
Gdańsk. Wrota Korony Polskiej (1921)